-
1 рвануть
1. сов.кого-что, за чтоҡапыл (кинәт) тартыу2. сов. что; прост.эләктереү, эләктереп ҡалыу, ҡулға төшөрөү3. сов. разг.ҡапыл (кинәт) ҡуҙғалыу (ташланыу, атылыу)4. сов. прост.(ҡапыл) сығып китеү5. сов. прост.елкенеп (өҙҙөрөп, ашҡынып) эшләп (башҡарып) ебәреү6. сов. что обычно безл.; разг.шартлатыу, шартлау -
2 блеснуть
1. сов.йылтырап (йылтлап) китеү, йылт итеп ҡуйыу (ҡалыу), ялтлау2. сов. перен.келт итеп иҫкә төшөү, ҡапыл башҡа килеү (төшөү), ҡабыныу, сағылып китеү -
3 вздумать
сов.; разг.ҡапыл уйлау, уйлап алыу, ҡапыл -маҡсы/-мәксе булыу, ҡапыл -ға/-гә булыуне вздумай(те) с неопр. — уйламағыҙ ҙа, башығыҙға ла (уйығыҙға ла) килтермәгеҙ
-
4 вынырнуть
1. сов.ҡалҡыу, ҡалҡып (килеп) сығыу2. сов. перен., разг.ҡапыл килеп сығыу, ҡапыл күренеү -
5 выпорхнуть
1. сов.осоп сығыу (китеү), ҡапыл осоп китеү2. сов. перен., разг.йылт итеп сығып китеү, ҡапыл ғына сығып китеү -
6 налететь
1. сов.на кого-что; перен., разг.барып (килеп) бәрелеү, һөжүм итеү, тап булыу, барып сығыу2. сов.на кого-чтонапасть с воздухаатылыу, ташланыу, (ҡапыл) һөжүм итеү, осоп ҡуныу3. сов.на кого-что; перен.наброситься с угрозами, обвинениями и т.п.ташланыу, янап ҡурҡытыу4. сов.внезапно начаться — о ветре, буре
ҡапыл сығыу, ҡубыу, күтәрелеү5. сов.прилететь в большом количествеябырылыу, күпләп осоп килеп төшөү6. сов.осесть тонким слоемҡуныу, ултырыу -
7 оборваться
1. сов.өҙөлөү, өҙөлөп сығыу (китеү)2. сов.ҡолап (осоп, йығылып) төшөү3. сов. перен.өҙөлөү, ҡапыл туҡтау (туҡталыу, тыныу)4. сов. разг.обноситьсяйолҡошланыу, өҫ-баш туҙып бөтөү -
8 осадить
I1. сов. чтоподвергнуть осадеҡамау, солғау, ҡамап (солғап) алыу2. сов.кого; перен., разг.окружить, столпитьсяуратыу, йыйылыу, тупланыу3. сов.кого, чем; перен., разг.обременить просьбами, вопросами и т.д.теңкәгә тейеү, йөҙәтеү, йөҙәтеп бөтөрөүIIсов. чтозаставить выделиться из растворатондороу, төбөнә ултыртыу1. сов. кого и без доп.заставить остановитьсяҡапыл туҡтатыу, ҡапыл сиктереү2. сов. кого и без доп.кого; перен.одёрнутьҡырҡа туҡтатыу, тыйыу, баҫылдырыу -
9 резкий
1. прил.проявляющийся с большой остротойҡаты, әсе, киҫкен, зәһәр2. прил.неприятно действующий на органы чувств(артыҡ) көслө, үткер, әсе, күҙ ҡамаштырғыс (сағылдырғыс)3. прил.отчётливыйаныҡ, асыҡ, ҡаты4. прил.внезапный, порывистыйҡапыл, киҫкен5. прил.высказанный с обидной прямотойтупаҫ, ҡаты, киҫкен -
10 вбухать
сов. что; прост.ҡапыл күп итеп һалыу, күп итеп ҡойоу, ауҙарыу -
11 вздуматься
сов. безл.; разг.ҡапыл (кинәт) бер уйға килеү, көтмәгәндә бер фекергә килеү -
12 взметнуть
1. сов.кого-что(ҡапыл) өҫкә осороу, юғарыға ырғытыу, һауаға сөйөү, аҡтарып ташлау2. сов. чемвзмахнутьһелтәү, сайҡау, сөйөү -
13 внезапно
-
14 вспорхнуть
-
15 вспыхнуть
1. сов.загореться(ҡапыл) тоҡаныу, тоҡанып (ҡабынып) китеү, ҡабыныу, янып китеү, яна башлау2. сов.балҡыу, яҡтырыу, балҡып (яҡтырып) китеү, балҡып (яҡтырып) күренеү3. сов.покраснетьҡыҙарыу, ҡыҙарып китеү4. сов.ҡапыл башланып (тоҡанып, ҡабынып) китеү5. сов.тоҡаныу, ҡыҙып (ярһып, тоҡанып) китеү -
16 коллапс
1. м мед.коллапсйөрәк тибешенең ҡапыл һүлпәнәйеүе һәм ҡан баҫымының төшөүе2. м астр.коллапсгравитация көсө менән ҙур йондоҙҙарҙың ҡапыл йомолоп кесерәйеүе -
17 крутой
1. прил.текә2. прил.ҡапыл, киҫкен, кинәт3. прил.ҡаты4. прил.ҡаты, ныҡ5. прил.о яйцах; о кашеҡаты; ҡаты бешкән; тынкрутой кипяток — ҡайнап торған һыу, ҡайнар һыу
-
18 моментальный
прил.бик тиҙ, шунда уҡ, кинәт, ҡапыл -
19 мутация
1. жмутацияберәй нәмәнең кинәт үҙгәреүе2. ж биол.мутацияорганизмдың ҡапыл хасил булған генетик үҙенсәлектәренең үҙгәреүе3. жмутациябалиғ булыу осоронда үҫмер малайҙар тауышының ҡапыл үҙгәреүе -
20 набежать
1. сов.на кого-чтонаскочить с разбегайүгереп барып бәрелеү, килеп менеү2. сов.на чтобыстро надвинувшись, закрыть собойҡаплау, ҡаплап алыу3. сов.на чтовыступить, появиться, налитьсяйыйылыу, тулыу4. сов. о ветрекинәт (ҡапыл) иҫеү (иҫеп ебәреү)5. сов. разг.сбегаясь, скопиться где-л.йыйылыу6. сов. перен., разг. о деньгахйыйылыу, артыу, үҫеү
См. также в других словарях:
ғапыл — ар. үст. кітаб. Қапы, қапыда … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қапыл — (Орал: Жән., Казт.; Рес., Орын.) асығыс, шұғыл, тез. Ол бір қ а п ы л қызметпен келді ау тегі (Орал, Казт.). Мына жерді қ ап ы л тестім (Рес., Орын.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қапыл жүру — жылдам жүру (С. Аман., ВДИКЯ, 427) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ғапыл қалмау — (Қост.: Жанг., Аман., Камыш.) қапы қалмау, өкініп қалмау. Қашан кемеліне келтірем деп жүріп, ғ а п ы л қ а л м а (Қост., Жанг.). Қалар бос жалқау құлақ берген сыйдан, тыңдамай қ а л м а ғ а п ы л болып бейқам (Н. Ахмет., Аман.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
мұтқапыл — қ. матқапыл … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
матқапыл — Қ орда., Арал) қапелімде, қапылыста. Бір ешегім бар еді, сол ешегім м а т қ а п ы л д а өліп қалды Қ орда., Арал) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
мәтқапыл — зат. жерг. Кесепат, кесір; қауіп қатер. Бұлардың ісі де солай. Артқа қарап алып, алға ұмтылады. Көзомақа, жаппай шабыстың бір м ә т қ а б ы л ғ а соқтырарын жақсы біледі (Жалын, 1969, №4, 99) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қапылт — қапыл етістігінен жасалған өзгелік етіс.Сұржекеймен арасы жақсытын Ждақайдың. Сондықтан Қозбағар қ а п ы л т қ а н ы м е н Ждақай нығызсынған қалпын бұзбады (С.Елубай, Ақ боз., 260) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жебе сауу — 1 (Қ орда: Сыр., Жал.) қойдың қозысын емізбей, екінші рет сауып алу 2 (Рес., Орын.) жедел сауу. Биені тәу сауғанда сүт қапыл қапыл келіп тұрады ғой, сонда ж е б е с а у у керек (Рес., Орын.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
өлке бидай — (Рес., Орын.) ұшында қылшығы жоқ бидай. Ө л к е б и д а й дәні ұсақ болады. Ө л к е б и д а й қапыл пісіп, жерге қапыл құйылады (Орын., Ад.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сыры қарағай — (Рес., Орын.) қарағайдың бір түрі. С ы р ы қ а р а ғ а й суға қапыл (қ.) беріледі, қапыл сынады. С ы р ы қ а р а ғ а й нәстүрікке (қ.) жонуға жеңіл (Орын., Бөр.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
